Eindeloos veel zout, helse mijnen&flink veel feest

Om bij het vorige einde te beginnen ;) Het sterrenkijken was mooi! Door de telescoop heb ik zelfs Saturnus en Mars gezien. De Belgische gids legde alles goed uit terwijl we pizco sours dronken voor extra inbeeldingsvermogen -> lama's en condors in sterren zien vergt nl wat fantasie!
De elfde van juni stonden ik, McKenzie, Dees, Jes & Jeffrey klaar voor onze tour naar de zoutvlaktes van Uyuni. We werden opgehaald door een bussie waar al wat mensen in zaten o.a. Philippe uit Canada en Angel en Pedro uit Spanje. Als eerste gingen we naar de grensovergang van Chili naar Bolivia: een betonnen gebouwtje in het midden van nergens :p. Onze eerste stop was het mooie bevroren witte meer waar Jeshal hilarisch door het ijs zakte. Vervolgens gingen we naar het groene meer en namen we daarna een bad in een warme hotspring wat ik echt nodig had met de kou tijdens onze tour brrrr! We gingen naar de geisers en naar het gekleurde meer waarna we onze intrek namen in een 6-persoons slaapzaal in het enige hostel in de weide omtrek. Dit hostel doopten we na een nachie slapen om tot "The fridge (De koelkast)" want oooh wat was het koud 's nachts!! Ik was blij met mijn slaapzak + zijden binnenslaapzak en mijn thermokleding. Met het avondeten was het gezellig met iedereen om de tafel in hun warme outfits terwijl we spaghetti aten en wijn dronken.
De volgende dag gingen we als eerste naar de arboles de piedra -> stenen bomen, en het blauwe meer waar ik de eerste flamingo's zag. Daarna gingen we naar het flamingomeer waar honderden flamingo's met hun roze konten in waggelden en ik uiteraard HEUL veul foto's heb gemaakt en gingen we naar een train graveyard ('begraafplaats' voor treinen) waar we treinmachinistje speelden en op in en door de tientallen roestige treinen klauterden die daar stonden. Ook zag ik een herder met een kudde varkens, voor de verandering. Om 18:00 checkten we in in ons hotel in Uyuni, een stadje waar ik duidelijk het verschil qua mensen/cultuur zag. Echt een andere wereld terwijl we pas net over de grens van Bolivia waren! 's Avonds boekten we onze bus naar Potosi voor de volgende dag en dronken een boel rare mixjes in de Extreme Fun Bar wat ook echt extreme fun was. Ik had bijvoorbeeld een mixje besteld die kwam in de vorm van een penisbeker waar je uit de penis kon drinken die vastzat aan de beker jaja! Dit leverde uiteraard vele aparte foto's op ;)
Op de laatste dag van onze tour probeerde ik springend van de kou onder een douche mijn zanderige haartjes te wassen, niet fijn! En gingen we voor de laatste keer op pad met onze topchauffeur Edgar naar de spectaculaire zoutvlaktes terwijl we de hele weg meezongen met Michael Jackson (the boss!). Wat een landschap! We reden een lange tijd over de grenzeloze zoutvlaktes waar we, toen we stopten, een paar uur de tijd hadden om onze originele foto's te maken. Dat was nog best moeilijk en een flink gehannes kan ik je vertellen! We hadden namelijk speelgoeddino's en een speelgoed politieauto gekocht om foto's mee te maken op de vlaktes maar die konden we helaas niet tegelijk met ons in focus krijgen, jammerdebammer!
We hadden gelukkig vele andere ideeen en waren daar heel lang zoet mee bezig :)
Bij terugkomst in Uyuni namen we een uur later de bus naar Potosi. De bus zag er heel wat anders uit dan de luxe bussen die ik inmiddels gewend was in Argentinie/Chili etc. Maar goed de bus reed in ieder geval en met McKenzie saampies onder een slaapzak was het redelijk comfortabel.

In Potosi, het hoogst gelegen (4070 meter) dichtstbevolkte stad ter wereld bekend om de vele mijnen die rondom het stadje liggen die DE inkomstenbron zijn van duizenden mensen, nam ik eindelijk een warme douche (jeej!!) en was klaar om de minetour te boeken waar we om 9:00 uur in vol ornaat, lees: outfit met helm/lamp/beschermbroek en -jas en flinke laarzen, aan begonnen. Met Choco "my friends" onze gids gingen we als eerste naar een kleine straatshop dat o.a. coca bladeren (voor meer energie en om slaap en honger tegen te gaan), alcohol van 96% (WAT??! Jazeker 96% met de bedoeling om op te drinken) en dynamiet verkocht voor de miners. Elke miner koopt elke dag een zak coca bladeren, een fles (bijna) pure alcohol van 1 liter en rond de 10 staven dynamiet tezamen met een zak gasolina en ontstekingen.
In de mijn, aan de rand van de stad werken zo'n 20.000 mannen waaronder 4000 jongens van onder de 18 die meestal ook met hun families bij de mijnen wonen. Volgens de Lonely Planet is een bezoek aan de mijnen riskant en laat een heftige indruk op je achter. Dat was beslist wat het op mij achterliet. 1 moment was ik echt bang omdat ik langs een groot gat moest lopen via een kleine inham in de rotsen. Dat lukte mij niet alleen omdat ik bang was om met mijn voet van de rots te glijden maar gelukkig hielp Choco mij door met zijn voet onder mijn voet steun te bieden en mij zo'n beetje over het gat te tillen IEKS! Ook moesten we door kleine gaten tijgeren en omhoog klauteren door onszelf een een touw omhoog te trekken. Bij elk groepje miners -vrienden van Choco, Choco nu 32 jaren oud heeft vanaf zijn twaalfde (TWAALFDE!) in de mijnen gewerkt, vandaar- stopten we en zaten een tijdje bij elkaar terwijl we vragen stelden en praatten via Choco als vertaler met de miner over zijn leven in de mijnen. Choco vertelde ook veel over zijn leven als miner. Hij was gespecialiseerd in ontploffingen. Onder andere vertelde hij over de rangen in het vak. Zo zijn er de werkers -> de jongste jongens die het vak moeten leren en die het zwaarste werk voor hun kiezen krijgen om zo kracht op te bouwen als basis voor de rest van hun loopbaan in de mijnen. Dus scheppen zij stenen in de wagens en duwen deze in sneltreinvaart over de rails door de stoffige warme gangen, vol met buizen aan de zijkanten en bovenkant om de koolmonoxide en andere gassen af te voeren, naar buiten. Dit doen zij met een hele bult coca bladeren aan de binnenkant van hun wang. Hun bazen geven hen ongeveer 80 Bolivianos (9 euro) per dag aan loon dus per maand rond de 2000 Bolivianos (235 euro) terwijl, zoals Choco mij vertelde, een gemiddelde werknemer op bijv. een kantoor 500 Bolivianos (60 euro) per maand verdiend. Das een heel verschil! Maar goed kantoormensen riskeren hun leven niet en worden vast ouder dan 35-40 jaar.... De miners sterven jong doordat ze lange dagen maken van bijv. 12 tot zelfs dubbele diensten van 24 uur achter elkaar, zonder eten omdat dat gevaarlijk kan zijn in verband met de giftige stoffen die ze aan hun vingers kunnen hebben en omdat ze bloot worden gesteld aan giftige gassen en flink veel stof zonder dat ze voldoende bescherming daarvoor hebben. MOCHT een miner een wondje oplopen tijdens zijn werk dan moet deze onmiddelijk worden schoongemaakt. Niet met water maar met urine omdat ze dit altijd bij de hand hebben en dit de wond goed schoon maakt. De bazen krijgen de verdiensten als ze zilver/zink of tin vinden maar moeten dus eerst een werknemers en de dynamiet die gebruikt wordt betalen.
Je wordt een baas OF door ervaring of doordat je je eigen 'gang' maakt waar ze zoeken naar lijnen/aders in de stenen waar ze uit op kunnen maken wat voor grondstof er mogelijk in het gebied zal zitten. Als baas moet je ook oppassen dat er geen pottenkijkers of dieven in jouw deel van de mijn komen. Dat proberen ze meestal te voorkomen door de familie van een van de mijners naast een mijn te laten wonen die 's avonds/'s nachts de boel in de gaten kunnen houden. Komt er een indringer in de gan dan wordt diegene gegarandeert in elkaar geslagen verzekerde Choco mij.
Ook vertelde Choco over de Tio, duivel van de mijn. De miners zeggen dat buiten de mijnen God regeert maar in de mijnen de Tio. Dit komt uit het verleden toen de Spanjaarden nog regeerden. De Spanjaarden stopten duizenden mannen in de mijnen voor maanden achter elkaar om goud te vinden en maakten hen bang door een duivel te verzinnen die als ze niet goed hun best deden of geen goud vonden, hen op zou eten of hen zou doden door middel van instortingen. Ook eren de miners de Pachamama -moeder aarde- door voordat ze alcohol drinken, eerst 2 druppels op de grond gieten. Zo hopen ze dat er niks ernstigs met hen gebeurt terwijl ze in de mijnen aan het werk zijn en ze vragen daarmee aan de Pachamama om hen een goede ader te laten vinden.
Zoals je wel kunt lezen vond ik dit allemaal bijster interessant!

Na de mijnen gingen we met Choco naar een cafe waar veel mijners komen om verder te gaan met het drinken van alcohol. Daar bestelde hij voor ons 6 flessen bier van elk 1 liter die hij voornamelijk zelf achterover sloeg. Om 18:30 startte de film 'The Devils Miner' in ons hostel wat het leven van een 10-jarige jongen in de mijnen van Potosi beschrijft. Pffff erg emotioneel en zwaar voelde ik me na afloop van de film. Dit is namelijk gewoon de dagelijkse realiteit en na deze dag wist ik pas echt hoe zwaar het leven van de miners is en dit kan gewoon al beginnen vanaf 6-jarige leeftijd!! Zo heftig, de jongen in de film maakte superlange dagen doordat hij de kostwinner van zijn familie was omdat hij geen vader meer had en hij dolgraag naar school wilde om een goed en veilig beroep te krijgen later. Zo zielig ook omdat je eigenlijk vanaf het begin al wel weet dat dit nooit zal gebeuren en hij altijd in de mijnen zal blijven werken. Triest deze realiteit!

De 15de vertrokken we met de bus naar Sucre en namen 2 taxi's naar het zeer relaxte Art hostel Takubamba. In de dagen erna boekten we een tour naar een markt in Tarambuco voor de zondag en gingen we 's avonds uit in de Joyride bar met onze groep + Joe uit Engeland. Daardoor renden McKenzie en ik met een hangover de volgende dag naar het ontmoetingspunt om de bus te halen voor de markt zonder de jongens omdat die liever in bed wilden blijven liggen. McKenzie en ik waren heel blij dat we naar de markt gegaan waren want dit was su-per!! De markt vind alleen op de zondag plaats in dit boerendorpje genaamd Tarambuco en hier stallen de inwoners uit de nabijgelegen dorpjes, in vol ornaat met klederdracht, hun koopwaar uit.
Ook gingen we in Sucre naar een mooi uitzichtspunt en hadden McKenzie en ik een full body massage van een uur voordat we 's avonds de bus naar La Paz namen waar we de volgende dag om 8 uur 's ochtends aankwamen.

La Paz en vooral het verblijf in partyhostel 'Wild Rover' was een brok heftigheid. De eerste dag liepen McKenzie en ik wat door de straten van deze gigantische stad totdat we konden inchecken om 14:00 en zagen we Jef, Dees en Jes weer die een dag eerder naar La Paz waren vertrokken. 's Avonds gingen we met hen en met Noortje uit NL, Chris uit Zuid-Afrika met wie ik een erg leuk gesprek had terwijl hij Zuid-Afrikoas praatte en ik Nederlands en met 8 anderen uit naar Route 36, DE cocaine bar van de gringo's (touristen). Een louche bar met beveiliging voor de deur omdat drugs nou niet bepaald legaal in Bolivia is. Hier had ik mijn eerste ervaring met cocaine, waardoor ik de hele avond wat meer dan normaal op de praatstoel zat en misschien wat dingen vertelde die ik normaal niet zou vertellen :p, een leuke ervaring!
De volgende dag leek het mij beter om niet uit te gaan omdat we op de 22ste van juni de Deathroad tour hadden geboekt. De Deathroad dankt zijn naam aan de vele mensen die daar zijn verongelukt omdat de wegen zo smal zijn en er vaak maar net 2 auto's elkaar kunnen passeren en met vele haarspeldbochten + flinke afgrond naast de wegen is dat niet de ideale combinatie! Het eerste stuk fietsten we met onze mountainbikes over asfalt naar benee, dat ging supersnel! Maar het overgrote gedeelte fietsen we over onverhard pad, over keien wat ons lekker heen en weer schudde . Dat ging ondanks alles ook best hard, af en toe moest ik mezelf eeeeven afremmen omdat ik na een paar uur fietsen soms wat overmoedig werd en je je echt moet blijven concentreren, ook was de route gewoon supermooi wat voor afleiding zorgde. Maar goed, zo gevaarlijk als het klinkt was het niet maar ik zou de tocht persoonlijk niet in een auto willen maken. Een week voordat ik deze mountainbike route deed waren er namelijk 4 Australiers verongelukt die in de auto over de Deathroad reden. Kijk naar de aflevering van Top Gear en je krijgt er een beter beeld van! 's Avonds moesten we uiteraard het heugelijke feit vieren dat wij nog steeds springlevend waren en dit deden we door naar een Indiaas restaurant te gaan met Tomski, Joe, Jason, Cory, McKenzie, Jes, Dees en Jeffrey. Een hele groep inmiddels die ik grotendeels tijdens mijn verblijf in Buenos Aires heb leren kennen, hoe gaaf! Daarna ging ik met deze leuke groep uit naar club Traffic.
23 juni ging ik met McKenzie, Cory, Noortje en Nicky uit NL naar the Witches Market. Een straat vol winkeltjes met rare middeltjes tegen allerlei ziektes en een heleboel dode babylama's die tussen de souvenirs hingen, een raar gezicht! Mensen kopen deze lama's om onder de deurpost in te graven omdat dit het huis beschermd tegen boze/slechte geesten. 's Avonds dineerde ik romantisch samen met Jason, Cory en McKenzie als koningen in de Burger King en gingen we uit in Blue House.
Zondag had ik ietwat last van de vele cocktails die ik de avond daarvoor had gehad maar dat hield McKenzie en mij niet tegen om naar een Cholistas Wrestling game te gaan. Wat een spektakel was dit! Cholistas zijn vrouwen in traditionele kleding en deze vrouwen gingen de strijd aan met mannen -in verschillende outfits zoals clowns, wolven maar ook gevaarlijk uitziende gespierde mannen in strakke pakkies- door met hen te worstelen, op elkaar te springen, elkaar in de maag te trappen en aan de haren te trekken. Dit leek heel echt (naieve Judith dacht dit dus in het begin waar McKenzie hard om moest lachen) maar was hartstikke nep. Erg komisch doordat de beide worstelaars er een hele scene omheen maakten en het publiek erin betrokken door flessen cola en water te grijpen en elkaar ermee bespoten.
's Avonds gingen we, uiteraard, uit. Dit maal naar het Hardrock Cafe een leuke club met o.a. veel lekkere Braziliaanse sambamuziekjes.
Op 25 juni was het hoognodig tijd om naar het postkantoor te gaan om mijn verzamelde spulletjes naar Holanda te sturen omdat mijn tas begon uit te puilen en ik al een derde tas droeg. Heerlijk om weer licht te reizen! 's Avonds gingen we vanwege onze laatste avond WEER uit naar Blue House. Maar daarvoor dronken we alvast wat in de Ierse pub in ons hostel. Jason had een marker in zijn tas zitten waardoor ik op het idee kwam om een snor op mijn vinger te tekenen. Dit ging van kwaad tot erger waardoor we allerlei 'tattoeages' maakten op elkaars armen, erg grappig voor die avond en ik kon er in de week erna ook nog heel fijn van genieten ;).
Die ochtend moesten ik, McKenzie en Tomski al vroeg opstaan MET onze hangover :s om naar het plaatsje Copacabana te gaan aan het Titicacameer. De anderen zouden nog een nachtje blijven maar wij vonden het uitgaan genoeg geweest en hadden een chill dorpje nodig om te herstellen. McKenzie had inmiddels een flinke hoest te pakken, Tomski had een slaaptekort en ik begon me grieperig te voelen. Na 4 uur in de bus kwamen we aan en namen onze intrek in een 3 persoonskamer met uitzicht op het meer in hotel Mirador en kwamen die dag ons bed niet meer uit, eeeeven relaxen heer-lijk!
De volgende dag kwamen de jongens ook aan en verkenden McKenzie en ik de grote witte kerk en de straten van Copacabana.
We hadden een rustige avond en aten gezellig weer met ons groeppie van 6 personen in een van de leuke restaurantjes.
's Ochtends moesten we vroeg opstaan omdat we de boot wilden halen naar Isla del Sol. Na 2 uren in de boot kwamen we aan om 11:00 en hadden 4 uur de tijd om het eiland te verkennen. Dit deden we door een wandeling langs de kust van het mooie eiland te maken. 's Avonds boekten Jeffrey en ik onze bus naar Puno, McKenzie en de andere jongens gingen naar Arequipa en zouden we later weer zien in Cuzco. Om naar Puno te gaan moesten we weer een grens over, naar Peru!! JOEHOEEEE :D!

Hasta la vista bebes! Judith